ووتاری نێچیرڤان بارزانی نوێنه‌ری به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان له كۆنگره‌ی هه‌ڵسه‌نگاندنی بارودۆخی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست و باكووری ئه‌فریقیا له ئیتاڵیا
پێشه‌كی ده‌مه‌وێ به‌ناوی جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی داوای لێبوردن له ئاماده‌بووانی به‌ڕێز بكه‌م كه به هۆی زروفێكی تایبه‌ت كه بۆی هاته پێش نه‌یتوانی له‌م كۆبونه‌وه‌یه به‌شداری بكات هه‌رچه‌نده زۆریش پێی خۆشبوو به‌شداری بكات، داوای لێبوردن ده‌كه‌م كه ئه‌و نه‌یتوانی به‌شدار بێت و من ئه‌و شه‌ڕه‌فه‌م هه‌بووه كه نوێنه‌رایه‌تی به‌ڕێزیان بكه‌م له‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌دا. له‌گه‌ڵ رێز و سڵاوی دووباره‌ی سه‌رۆك بارزانی بۆ هه‌موو لایه‌ك.
خۆشحاڵم كه ئه‌مڕۆ لێره‌م له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ك كه‌سایه‌تی به‌ڕێز، حه‌ز ده‌كه‌م وتاره‌كه‌م به‌وه ده‌ست پێبكه‌م وه‌كو كه‌سێك له رۆژهه‌لاتی ناوه‌ڕاست سوپاسی ئێوه بكه‌م به‌رامبه‌ر نیشاندانی پاڵپشتی و دۆستایه‌تیتان بۆ خه‌ڵكی هه‌رێمی كوردستانی عیراق.
ئێمه له ماوه‌ی مێژووی خه‌باتماندا له ساڵانی رابردوو گه‌یشتینه ئه‌و بڕوایه‌ی كه هیچ به‌دیلێك وه‌ك پالپشتی وڵاته مه‌زنه‌كانی ئه‌وروپا نییه. بۆیه ئێمه بریارمانداوه هه‌موو ده‌رفه‌تێك بقۆزینه‌وه بۆ دروستكردنی په‌یوه‌ندی به‌هێز و نزیك له ڕووی سیاسی و ئابووری و كۆمه‌لایه‌تی له‌گه‌ڵ وڵاتانی ئه‌وروپا و ئه‌نجومه‌نی په‌رله‌مانی ناتۆ وه‌ك كه‌نالێكی سه‌ره‌كی له‌م بواره‌دا.
من بڕوای ته‌واوم هه‌یه كه هه‌موومان له‌سه‌ر ئه‌وه كۆكین كه ئه‌وه‌ی له رابردوودا به‌سه‌ر هه‌رێمی كوردستاندا هات نابێت له بیر بكرێت، له ماوه‌یه‌كی كه‌م زیاتر له 182 هه‌زار كورد به پیاو و ئافره‌ت و منداڵ له هه‌ڵمه‌تی ئه‌نفال بێ سه‌رشوێن كران، 4500 گوند له‌گه‌ڵ خاكدا خاپوور كران، خه‌ڵكی مه‌ده‌نی له لایه‌ن رژێمی سه‌دامه‌وه به شێوه‌یه‌كی راسته‌وخۆ به چه‌كی كیمیاوی كرانه ئامانج، ئێمه زۆر خۆشحاڵبووین كه دادگای باڵای تاوانه‌كان له عیراق و ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عیراق ئه‌و تاوانه‌نانه‌ی ده‌رهه‌ق به گه‌لی كوردستان كرابوون وه‌كو جینۆساید ناساند، به‌ڵام پێویسته هه‌نگاوی زیاتر بهاویشترێ و كاری زیاتر بكرێت.
له هه‌مانكاتدا ده‌مه‌وێت سوپاسی هه‌موو ئه‌و كه‌س و لایه‌نانه بكه‌م كه كار بۆ به‌رزكردنه‌وه‌ی ئه‌م مه‌سه‌له‌یه له ئه‌نجوومه‌نی یاسا دانان ده‌كه‌ن. داوا له ئێوه ده‌كه‌م و له هه‌مان كاتد هانی لایه‌نه‌كانی تر ده‌ده‌م كه له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌دا به‌شداربن و پالپشتیان لێ بكه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و تاوانه‌ی به‌رامبه‌ر گه‌لی كورد ئه‌نجامدرا له‌سه‌ر ئاستی نێوده‌وڵه‌تی وه‌كو جینۆساید بناسرێت، ئه‌وه‌ی له هه‌رێمی كوردستان روویدا تاوانێك بوو دژ به هه‌موو جیهان و دژ به‌مرۆڤایه‌تی، بۆیه ئێمه به‌رده‌وام سوپاسی پاڵپشتیه‌كانی ئێوه ده‌كه‌ین تا ئه‌م یاده خه‌مناكه به زیندوویی بمێنێته‌وه وه‌ك هه‌وڵێك بۆ رێگرتن له وانه‌ی كه ده‌یانه‌وێ هه‌مان رێگا بگرنه‌به‌ر و هه‌مان تاوان به‌رامبه‌ر به مرۆڤایه‌تی دووباره بكه‌نه‌وه.
ئه‌م كۆبونه‌وه‌یه گرنگه ئه‌مڕۆ له كاتێك ساز ده‌كرێت كه گۆڕانكاریه‌كی گه‌وره هه‌ندێ له وڵاتانی رۆژهه‌لاتی ناوه‌راست و ناوچه‌كه‌ی گرتۆته‌وه، ئه‌مرۆ چه‌ند رووداوێك ده‌بینین كه پێشتر به خه‌یاڵماندا نه‌ده‌هات .
له هه‌ندێك شوێندا گۆڕانكاریه‌كان به شێوه‌یه‌كی ئاشتیانه روویاندا، به‌ڵام له هه‌ندێك شوێنی دیكه رووبه‌رووبوونه‌وه‌ی چه‌كداری و توندوتیژی وسه‌ركوتكردنی لێكه‌وته‌وه، ئێمه له عێراقدا هه‌وڵمانداوه رێگه بگرین له به‌شێك له‌و فشارانه كه ئێستا پێی ده‌ڵێن به‌هاری عه‌ره‌بی و به‌شێكی ئه‌مه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی كه عێراقی نوێ زۆر دیموكراسی تره له زۆر له ولاتانی ناوچه‌كه‌دا، له هه‌مان كاتدا ئێمه له چه‌سپاندنی دیموكراسیدا رووبه‌رووی زۆر ئاسته‌نگ ده‌بینه‌وه، خه‌ڵكی عێراق ماوه‌یه‌كی زۆر نییه له ژێر رژێمی به‌عس رزگاری بووه، ئه‌وه‌ش ده‌بینن كه ئه‌و سیاسه‌ت و حوكمڕانیه‌ی ئێستا هه‌یه زۆر له‌وه نزیكه كه ئه‌وان ده‌یانه‌وێت، ئێمه له عیراق رووبه‌ڕووبونه‌وه‌ی زۆرمان له‌پێشه، ئێمه گرفتی بوونی ئازادی و دیموكراسیمان نییه، وه‌ك ئه‌وه‌ی كه گرفتی چه‌سپاندنی سیسته‌می نوێ و فیدراڵیمان هه‌یه، ئه‌مڕۆ عیراق ڕووبه‌ڕووی سێ كێشه‌ی سه‌ره‌كی بۆته‌وه كه پێویسته چاره‌سه‌ر بكرێت تا گه‌شه بكات و سه‌ركه‌توو بێت.
یه‌كه‌م : عێراق پێویستی به بونیاتنانی بڕوا و متمانه هه‌یه له نێوان سه‌ركرده و هێزه سیاسیه‌كان، چونكه كه‌لتووری رژێمی به‌عسی پێشوو زۆر به شێوه‌یه‌كی قوول ڕه‌گی له بیرو سیاسه‌تی سه‌ركرده سیاسیه عێراقیه‌كان داكوتاوه، وه ده‌نگده‌ران پێویسته ئه‌وه بزانن كه سیاسه‌توانان ده‌بێت به شێوه‌یه‌كی ئاشتی و هاوكارانه كاربكه‌ن.
دووه‌م : پێویسته عێراق سیسته‌می فیدراڵی به دامه‌زراوه‌یی بكات هه‌ر وه‌كو له ده‌ستووردا ئاماژه‌ی پێكراوه و كه تاڕاده‌یه‌ك ده‌سه‌ڵاتێكی گرنگ نه‌ك بێ سنوری خۆبه‌ڕێوه‌بردن به هه‌رێمه فیدڕاڵه‌كان ده‌به‌خشرێت. كورده‌كانی عێراق سوور بوون وسووریش ده‌بن له‌سه‌ر بونیاتنانی ولاتێك كه سیسته‌مه‌كه‌ی فیدراڵ و فره‌حیزبی و دیموكرات بێت، كه مافی هه‌موو نه‌ته‌وه و كۆمه‌ڵه جیاوازه‌كان ده‌پارێزێت له مه‌ترسیه‌كانی حكومه‌تی ناوه‌ند، سیسته‌می فیدراڵیزم و به‌خشینی ده‌سه‌ڵاتی سیاسی به هه‌رێمه‌كان رێگایه‌كه كه له ئه‌وروپا و باكووری ئه‌مه‌ریكا و ئاسیا و سه‌رتاسه‌ری جیهان په‌یڕه‌و ده‌كرێت بۆیه هیچ به‌هانه‌یه‌ك نیه بۆ ئه‌وه‌ی بڵێن ئه‌م سیسته‌مه له رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست سه‌ركه‌توو نابێت.
خاڵی كۆتایی : پێویسته عیراق پرسی ناوچه كێشه له‌سه‌ره‌كان چاره‌سه‌ر بكات و رێگایه‌ك بگرێته‌به‌ر بۆ راستكردنه‌وه‌ی ئه‌و كاره چه‌وتانه‌ی كه رژێمی به‌عس ئه‌نجامی دابوو، ئاشتی وسه‌قامگیری له عێراق به ته‌واوی به‌رجه‌سته نابێت ئه‌گه‌ر خه‌لكی ناوچه كێشه له‌سه‌ره‌كان ده‌رفه‌تی بڕیاردانیان له‌سه‌ر چاره‌نووسی خۆیان پێنه‌درێت هه‌ر وه‌ك چۆن له ده‌ستووردا هاتووه .
هه‌روه‌ها حه‌ز ده‌كه‌م چه‌ند سه‌رنجێك پێشكه‌ش بكه‌م سه‌باره‌ت به بارودۆخی هه‌رێمی كوردستان، هه‌روه‌ها ئێمه‌ش له‌ڕووی سیاسی و ئابووری رووبه‌ڕووبونه‌وه‌ی زۆرمان له به‌رده‌مدایه، به‌ڵام به‌هێزی سیسته‌مه دیموكراسییه‌كه‌مان ئه‌و باوه‌ڕه‌مان پێ ده‌به‌خشێت كه ده‌توانین روووبه‌ڕووی پێشهاته‌كان ببێنه‌وه و ئامانجه‌كانمان به‌ده‌ست بێنین.
1- له به‌ر ئه‌وه‌ی ئێمه ماوه‌یه‌كی زۆره حوكمرانی خۆمان ده‌كه‌ین وتوانیومانه گه‌شه‌سه‌ندن و فراوانبوون به‌ده‌ست بێنین، ئه‌مه له كاتێكدایه كه به‌شه‌كانی دیكه‌ی عێراق به به‌رده‌وامی ئازاریان چه‌شتووه.
2- ئێمه هه‌رێمێكی فره نه‌ته‌وه و فره ئایینین و كه‌لتوورێكی به‌هێزی له یه‌كتر قه‌بوڵكردن و رێز له‌یه‌كتر گرتنمان هه‌یه، ئه‌مڕۆ ئێمه به‌رده‌وامین له پێشوازیكردن له هه‌زاران ئاواره‌ی مه‌سیحی و ئاواره‌كانی دیكه‌ی به‌شه‌كانی تری عێراق و كه به خۆشحاڵیه‌وه شوێنی حه‌وانه و هاوكاریان پێشكه‌ش ده‌كه‌ین و ئه‌گه‌ر ده‌رفه‌تی كاریش هه‌بێت بۆیان دابین ده‌كه‌ین.
3- ئێمه په‌ره به سه‌رچاوه‌كانی ووزه ده‌ده‌ین كه به پێی ده‌ستووری عێراقی فیدڕاڵ ئه‌و مافه‌مان پێدراوه، هه‌روه‌ها هه‌رێمی كوردستان خاوه‌نی سه‌رچاوه‌یه‌كی زۆری ووزه‌ی سروشتی یه و له ئێستادا هاوبه‌ش و به‌شداره له بازاڕی نێوده‌وڵه‌تی ووزه.
4- سیسته‌می سیاسیمان هه‌ر چه‌نده سیسته‌مێكی تازه پێگه‌یشتووه، به‌ڵام له پێگه‌یشتن و گه‌شه‌سه‌ندندایه و ئێمه ئێستا له قوناغی چه‌سپاندنی بنه‌ما دیموكراسیه‌كانین و ئه‌ركێكی قورسمان له ئه‌ستۆیه بۆ هێنانه‌دی ئه‌و به‌رپرسیاریه‌ی كه ده‌كه‌وێته سه‌ر شانی هه‌ر سه‌ركردایه‌تیه‌كی دیموكرات له جیهاندا.
5- ئێمه له ڕێگای هاوكاری و هه‌ماهه‌نگی نێوان هێزه‌كانی ئاسایش و هاوڵاتیانی چاوكراوه‌ی هه‌رێمی كوردستان توانیومانه كه‌شێكی ئارام و سه‌قامگیرمان دروستكردووه ، ئێمه به‌رده‌وام ده‌بین له‌سه‌ر ئه‌و ڕۆله‌ی كه تا ئێستا گێڕاومانه له دژی تیرۆر و توندوتیژی كه هه‌ڕه‌شه‌یه‌كی راسته‌قینه‌ی هه‌یه له‌سه‌ر تۆڕی په‌یوه‌ندی كۆمه‌ڵگا دیموكراتیه‌كانی جیهان.
هه‌روه‌ها له رێگای خه‌بات و باوه‌ڕ بوونمان به دیموكراسی، توانیومانه ئه‌م ده‌ستكه‌وتانه به‌ده‌ست بێنین:
_ له گوندێكی وێران و ڕووخاو گه‌یشتینه دروستكردنی سه‌نته‌ر و بازاری نوێ و پارك و شاری یاری بۆ خێزانه‌كان.
_ له ئابووریه‌كی نزم كه قازانجه‌كه‌ی كۆنترۆڵ كرابوو له لایه‌ن كۆمه‌لێكی كه‌م له كه‌سانی سیاسی له پایته‌خت بۆ كه‌رتی تایبه‌ت و گه‌شه‌پێدانی وه‌به‌رهێنانی ده‌ره‌كی.
_ له شوێنێك كه زۆر ئه‌سته‌م بوو قوتابخانه‌یه‌ك ببینی، وه پرۆگرامی خوێندن پر بوو له پڕوپاگه‌نده بۆ ده‌سه‌ڵات، له شوێنێك كه ماڵ و ژیانی تێدانه‌بوو، ئێمه ئێستا خاوه‌نی چه‌ندین دامه‌زراوه‌ی په‌روه‌رده‌یی و كه‌رتی گشتی و تایبه‌تین كه ده‌رفه‌رتی خوێندن له سه‌ر ئاستی نێوده‌ڵه‌تی دانپێدانراو دابین ده‌كات. خه‌ڵكی ئێمه ئێستا توانای چوونه ناو تۆڕی زانیاری جیهانیان هه‌یه .
ئه‌مه گواستنه‌وه‌ی هێزی ئازادی و دیموكراسییه كه له هیچ شوێنكی تری جیهانی نوێدا چیرۆكێكی سه‌ركه‌تووی دیموكراسی وه‌كو هه‌رێمی كوردستان نابینرێت. كه توانی دوای نه‌هامه‌تیه‌كی زۆر سه‌ر هه‌ڵبدات و له‌سه‌ر پێی خۆی بوه‌ستێته‌وه .
له شوێنك كورده‌كان سه‌رده‌مانێك شۆڕشیان ده‌كرد بۆ خۆپاراستنیان له سیاسه‌تی جیۆناساید كه له‌لاین دیكتاتۆریه‌ته‌وه په‌یڕه‌و ده‌كرا. ئێمه له‌لایه‌ن ئه‌و ووڵاته‌ی كه ده‌بووایه به‌رگریمان لێ بكات گه‌مارۆ درابووین و سه‌ركوت ده‌كراین، به‌ڵام ئه‌مڕۆ له پاڵ دیموكراسی و فیدرالیزم به‌شداری له بونیادنانی ده‌وڵه‌تێكی راسته‌قینه و به‌هێز ده‌كه‌ین تا هاوكاری هاولاتیانی خۆی بكات بۆ به‌ده‌ست هێنانی ئاوات وخه‌ونه‌كانیان.
سه‌ركه‌وتنی ئێمه سه‌ركه‌وتنی خه‌باتێكی دوور و درێژه. ئێمه شانازیه‌كی مه‌زن به ده‌ستكه‌وته‌كانی خۆمان ده‌كه‌ین كه به به‌رده‌وامی كارمان كردووه بۆ به‌دی هێنانی ئه‌م رۆژه و هێنانه‌دی مافه‌كانی خه‌ڵكی عیراق. چ ئه‌وكاته‌ی كه به‌شێك بووین له بزووتنه‌وه‌ی رزگاری خوازیدا ، وه ئێستاش كه له حكومه‌ت به‌شدار بووین.
له كۆتایی دا پێوییسته ئه‌وه‌مان له یاد بێت، له كاتێكدا كه كۆمه‌ڵگای نێوده‌وڵه‌تی پێشوازی له به‌هاری عه‌ره‌بی ده‌كه‌ن به‌ڵام زۆر پرسیاری نادیار هه‌یه ده‌رباره‌ی هاوینی عه‌ره‌بی. چاره‌نووسی ملیۆنان خه‌ڵك له رۆژهه‌لاتی ناوه‌ڕاست په‌یوه‌سته به هاوسه‌نگی بڕیاری سیاسی كه ده‌درێت. به‌هاری ئێمه پێویستی به نزیكه سێ ده‌یه هه‌بوو تا له ئازار و مه‌ینه‌تی ده‌ربازبین. به‌ڵام توانیمان خۆمان بپارێزین و له گه‌شه‌سه‌ندن به‌رده‌وام بین، هیوادارین خه‌ڵكانی تر هه‌رێمی كوردستان ئه‌مه وه‌كو نموونه‌یه‌ك وه‌ربگرن وه‌ك نموونه‌یه‌كی زیندوو كه شه‌پۆلی دیموكراسی ده‌توانێت ژیانێكی باشتر بۆ هه‌موو خه‌ڵك دابین بكات .
ده‌ست خۆشی له ئێوه‌ی به‌ڕێزو ئه‌ندامانی ئه‌نجومه‌نی په‌رله‌مانی ناتۆ ده‌كه‌م له‌به‌رامبه‌ر هه‌وڵه‌كانتان بۆ چه‌سپاندنی ئاشتی و دیموكراسی و یه‌كتر قه‌بووڵكردن و پێكه‌وه‌ژیانی ئاشتیانه. هه‌رێمی كوردستان پشگیری له‌و هه‌وڵانه‌تان ده‌كات و به‌یه‌كه‌وه داهاتویه‌كی گه‌شمان له به‌رده‌مدایه و هیوادارین هه‌ماهه‌نگیه‌كانی نێوانمان به‌رده‌وامبێت بۆ رێگه‌گرتن له سته‌م وزۆرداری و دڵنیابوون له‌سه‌ر به‌رده‌وامی و پێشكه‌وتنه جیهانیه‌كان له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایانه‌ی كۆمان ده‌كاته‌وه .
دووباره هیوای سه‌ركه‌وتنتان بۆ ده‌خوازم و سوپاستان ده‌كه‌م كه ئه‌م ده‌رفه‌ته‌تان به ئێمه به‌خشی كه ئه‌مڕۆ لێره به‌شداربین.
زۆر سوپاس بۆ هه‌موولایه‌ك
